آشنایی با مکانیزم کنتورها و نحوه دستکاری کنتور آب!
امروزه همزمان با افزایش تقاضای آب، چشمهها و منابع آبی در حال کاهش شدید هستند. هماکنون نزدیک به دوسوم کشورهای جهان با مشکل کمبود آب مواجه هستند. وجود آب و در دسترس بودن آن نقش عمدهای در توسعه اقتصادی، اجتماعی و نحوه زیست انسان داشته و استاندارد زندگی ما را روز به روز بالاتر میبرد. البته در بعضی از مواقع مردم به علت فقر معیشتی و بسیاری از عوامل دیگر به آب دسترسی کافی ندارند و یا نمیتوانند هزینه آب مصرفی خود را تامین کنند؛ در این مواقع تنها چاره کار را در دستکاری کنتور آب میدانند که این کار نیز منجر به مجازات قانونی میشود.
کنتور آب؛ قویترین سیستم مدیریت آب مصرفی
امروزه برای اندازهگیری میزان آب مشترکین و جلوگیری از هدررفت آب، وجود کنتورهای آب الزامی است. کنتور آب یکی از وسایل اندازهگیری دقیق است که وظیفه اصلی آن محاسبه دبی آب است. دبی آب درواقع به حجم آب عبوری در واحد زمان و به واحدهایی نظیر مترمکعب یا ساعت گفته میشود.
کنتورها معمولا کرهای شکل هستند و در داخل مخزن آنها یک پروانه با چهار تیغه قرار دارد که به یک نمایشگر متصل است. مکانیزم کار کنتور به گونهای است که آب مصرفی از یک سمت وارد مخزن شده و تیغههای داخل مخزن را به چرخش درمیآورد. با چرخش تیغهها عددی در نمایشگر کنتور نشان داده میشود که به معنی عبور یک لیتر آب است. با تکرار این پروسه، عدد روی نمایشگر رفته رفته بیشتر شده و در نهایت میزان آب مصرفی واحد شما را در یک بازه زمانی خاص نشان میدهد.
کنتورها به تناسب مکانیسم داخلیشان دارای قسمتهای مختلفی هستند. روشهای متنوعی برای تقسیمبندی کنتورها وجود دارد؛ ولی در یک تقسیمبندی کلی، میتوان اجزای تشکیل دهنده آنها را به شرح زیر دانست:
- بدنه
- مکانیسم
در این تقسیمبندی هر یک از اجزای داخلی، متناسب با نحوه کار کنتور، دارای زیرمجموعههای خاصی هستند. میدانید که سیستم کنتورها و نحوه کار این دستگاهها با همکاری تمامی اجزای کوچک و بزرگ انجام میگیرد. دستکاری کنتور آب سبب اختلال در کل این سیستم خواهدشد.
مهمترین نکات در مورد نصب کنتور
در هنگام نصب کنتور آب باید مواردی که دستورالعمل کارخانهی سازنده در کاتالوگ آن گفته رعایت شود. کنتورهای مکانیکی بر خلاف استحکام ظاهری به دلیل اینکه در ساختمان داخلی آن از چرخ دندههای ظرفیتی استفاده شده، همواره باید میزان درگیری و تولرانس متناسب با حد مشخص شده کارخانه را داشته باشند. علاوه بر آن، کنتورهای آب در هنگام نصب و راهاندازی باید به دور از ضربات احتمالی قرار بگیرند زیرا ساختار بسیار حساسی داشته و به شدت آسیبپذیرند.
بنابر دلایل گفته شده در بالا، شرکتهای سازنده کنتور جهت حفاظت و حمل و نقل صحیح بر روی جعبه از علامت اختصاصی”شکستنی” استفاده میکنند. همچنین کنتورها باید در محل نصب به نحوی قرار بگیرند که از وارد شدن هر نوع ضربه در امان باشند. اکثر کنتورهایی که به کارخانه سازنده مرجوع میشوند در اثر نصب نادرست دچار اختلال در کارکرد شدهاند. آثار باقیمانده از ضربات و یا مصالح ساختمانی به جا مانده بر روی برخی از کنتورها مهر تاییدی بر این موضوع است که بهرهبرداری به درستی انجام نشده و توجهی به حساسیت کنتور نشدهاست.
در هنگام نصب کنتور جدید باید از ورود ذرات خارجی مانند گلولای و ذارت به جا مانده از حفر لوله و … به داخل محفظه کنتور جلوگیری و دقت کافی به عمل آید. برای رفع این مشکل بهتر است قبل از نصب کنتور، مسیر لوله به وسیله آب تمییز شستهشو داده شود؛ زیرا آب تمیز از بروز برخی خرابکاریها جلوگیری میکند.
در هنگام نصب، محل کنتور در خط لوله باید به گونهای باشد که مانع ورود هوا به داخل کنتور شود. در صورتی که امکام انجام این کار نباشد، باید قبل از نصب کنتور، شیر تخلیه هوا مونتاژ شود. بعد از نصب کنتور آب نو، هواگیری و پر کردن خط لوله باید به آرامی و با جریان آهسته شیر انجام شود. در صورت پر کردن یکبارهی شیر آب به دلیل فشار آب بالا، به مکانیزم داخلی کنتور ضربه وارد میشود.
دستکاری کنتور آب و جزای آن
همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم کنتور وسیلهای است که میزان آب مصرفی مشترک را نشان میدهد که بر اساس آن مطابق تعرفه، هزینه آب مصرفی محاسبه و از سوی مشترک پرداخت خواهدشد. اما بعضی از افراد با برخی انگیزهها با دستکاری کنتور آب، علاوه بر به اینکه خود را در معرض خطر قرار میدهند تلاش میکنند تا آب مصرفی به کمتر از میزان واقعی در کنتور ثبت شود. این افراد با قرار دادن یک سنجاق در سوراخ ریز گوشهی کنتور باعث از کار افتادن کنتور میشوند. این کار باعث آسیب رسیدن به مکانیزم کنتور شده و خسارات زیادی به همراه خواهدداشت.
اگرچه دستکاری کنتور آب، منافع مادی موقتی برای مرتکبین به همراه دارد اما ممکن است با جرایمی مانند سرقت و کلاهبرداری مقایسه شود و در نتیجه باعث مجازات سنگین مانند ۳ تا ۱۰ سال حبس برای فرد مرتکب و یا ۷۴ ضربه شلاق به دنبال داشته باشد. امروزه با تولید کنتورهای جدید و ایمن در مقابل هک و دستکاری، میتوان گفت احتمال دستکاری کنتور آب توسط متخلفین به حداقل رسیده است.